آیا موتور سواری بانوان منع قانونی دارد؟
در سال 98 با توجه به گسترش تقاضا مبنی بر موتور سواری بانوان، پلیس راهور ملزم به صدور گواهی نامه رانندگی موتور سیکلت برای زنان شد. ولی پس از مدتی این خبر تکذیب و جلوی آن گرفته شد. طی سال های اخیر موضوع موتور سواری بانوان بارها و بارها در مجالس مختلف ذکر شده است. ولی نتیجه ای از هیچکدام از این مجالس دریافت نشده است. در ادامه به بررسی منع قانونی موتور سواری بانوان می پردازیم.
موتور سواری بانوان و افزایش اهمیت آن در طی زمان!
همانطور که می دانید، نیمی از جمعیت جوامع را زنان تشکیل می دهند. از طی با پیشرفت تکنولوژی، افزایش تورم و بسیاری از مسائل دیگر، زنان هم در اداره زندگی سهیم شده اند. در این روزها زنان نیز در کنار مردان به کار بیرون از خانه مشغول هستند.
از طرفی به دلیل وجود مسئولیت های بسیار بانوان، آن ها نمی توانند همه کارهای روزمره خود را با وسایل نقلیه عمومی انجام دهند؛ زیرا بخش زیادی از زمان خود را به این شکل از دست می دهند. متاسفانه با افزایش قیمت خودرو، خرید آن برای بسیاری از افراد سخت و زمانبر شده است. به همین دلیل استفاده از وسایل نقلیه و موتور سیکلت برای انجام کارهای روزمره به طوری ضروری و مهم است.
در طی سال های اخیر بسیاری از بانوان برای دریافت گواهینامه موتور سیکلت درخواست داده اند. ولی متاسفانه هیچکدام از آن ها موفق به اخذ گواهینامه موتور نشدند. به صورت کلی پلیس راهور مسئول و مرجع صدور گواهینامه وسایل نقلیه است. حال این مرجع با توجه به یک تبصره غیرشفاف از صدور گواهینامه برای بانوان خودداری می کند. به همین دلیل موضوع موتور سواری بانوان بلاتکلیف باقی مانده و تصمیم گیری نهایی در مورد آن نشده است.
موتور سواری بانوان از دید قانون
بر اساس قوانین راهنمایی و رانندگی، همه افراد دارای گواهینامه قادر به استفاده از موتور سیکلت هستند و ممنوعیتی برای آن ها وجود ندارد. حتی در قانون با شفافیت کامل مشخص شده است که جنسیت هیچگونه تاثیری در ممنوعیت استفاده از موتور ندارد. تبصره موجود در بند 20 این قانون به شرح زیر است:
«وظیفه صدور گواهینامه رانندگی موتور سیکلت برای مردان، بر عهده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است.»
به همین علت پلیس راهور برای زنان گواهینامه موتور سیکلت صادر نمی کند. طبق نظر وکلا نمی توان از طریق این تبصره حکم ممنوعیت موتور سواری بانوان را داد؛ چرا که از این تبصره می توان نتیجه های دیگری نیز گرفت. به عنوان مثال: صدور گواهینامه رانندگی موتور سیکلت برای بانوان از سمت مراجع دیگر قابل انجام است.
جالب است بدانید که در سال 1398 یکی از بانوان اصفهانی با استناد به این تبصره غیرشفاف بر علیه پلیس راهور شکایت خود را تنظیم کرد. پس از شرکت در جلسات متعدد دادگاه، پلیس راهور محکوم و ملزم به صدور گواهینامه برای این بانو شد. ولی متاسفانه پلیس راهور این حکم را قبول نکرد و آن را به دادگاه تجدید نظر کشاند. در نهایت دادگاه تجدید نظر حکم خود را به نفع پلیس راهور اعلام کرد.
قطعا موتور سواری بانوان در ایران در دسته موضوعات داغ و جنجالی قرار می گیرد. مدتی است که اداره کل حقوقی قوه قضاییه در زمینه دوچرخه سواری و موتور سواری بانوان در ملاء عام نظریه ای صادر و این اعمال را فاقد وصف مجرمانه اعلام کرد. طبق این نظریه برای دوچرخه سواری و یا موتور سواری بانوان مجازاتی در نظر نگرفته اند.
مشکلات و ضعف قانون در خصوص موتور سواری بانوان!
بر اساس حکم دیوان عدالت اداری، راهنمایی و رانندگی ملزم به صدور گواهینامه موتور سیکلت برای بانوان است. ولی متاسفانه هنوز هم راهنمایی و رانندگی این حکم را قبول نکرده و گواهینامه موتور برای بانوان صادر نمی کند. در زمینه موتور سواری بانوان ابهامات زیادی وجود دارد که دلیل آن عدم شفافیت این موضوع در ایران است. با این حال مراکز مختلفی موتور سواری را به بانوان آموزش می دهد.
همانطور که خاطرنشان کردیم، عدم صدور گواهینامه موتور سیکلت بانوان مشکلات متعدد و مختلفی را برای خانم ها به وجود آورد. در این سال ها افراد بسیاری برای اخذ گواهینامه اقدامات لازم را انجام دادند، اما موفق به دریافت نشدند. به این ترتیب قانون و شرایط صدور گواهینامه موتور سیکلت بانوان به طور واضح مشخص نیست.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران در سال 1400 اظهار داشت:
ما بر اساس قانون پیش می رویم و زن و مرد برای ما فرقی ندارد و سلیقه شخصی در این کار دخیل نمی شود. با توجه به این مسائل تنها دخالت مستقیم شورای اسلامی تاثیر زیادی در حل آن خواهد داشت.
آیا موتور سواری بانوان با موتورهای برقی و یا بنزینی ممنوع است؟
به طور کلی برای رانندگی با موتور سیکلت بزینی و یا برقی باید گواهینامه دریافت کنید. ولی گواهینامه موتور سیکلت در ایران تنها برای مردان صادر می شود. به این ترتیب رانندگی زنان با موتور سیکلت برقی نیز ممنوع است. بر اساس نظر پلیس راهور برای استفاده از موتور سیکلت برقی و بنزینی شرایط و قوانین یکسانی وجود دارد.
به همین علت رانندگی با انواع موتور سیکلت باید تابع قوانین حاکم بر کشور باشد. یعنی برای استفاده از موتور سیکلت برقی و بنزینی باید در دوره های آموزش رانندگی شرکت کنید و گواهینامه بگیرید. دقت داشته باشید که تصادف با موتور برقی عواقب و جرایمی مشابه با موتور سیکلت بنزینی دارد. بر اساس قوانین حاکم بر کشور تنها افراد دارای گواهینامه مربوطه مجاز به استفاده از آن وسیله نقلیه هستند.
در حال حاضر هیچگونه قانون و شرایطی جهت ارائه گواهینامه موتور سیکلت برای بانوان وجود ندارد، لذا ممنوعیت رانندگی با انواع موتور سیکلت برای آن ها ادامه خواهد داشت.
موتور سواری بانوان از نگاه شرع ..
بسیاری از صاحب نظران بر این باورند که دلایل شرعی علت اصلی ممنوعیت موتور سواری بانوان در ایران است. البته با رجوع به وقایع تاریخی زمان پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) می توانید موارد نقض این نظر را بیابید. به عنوان مثال در جنگ های مختلفی امام علی (ع)، عایشه را با سوارکاران زن راهی مکان های مختلفی همچون مدینه کرده است.
در این حالت پرسشی ایجاد می شود که اگر نشستن بر زین و سواری برای بانوان حرام بوده است، زنان در دوره پیامبر اسب سواری می کردند؟ شما می توانید تناقض های بسیاری در زمینه حقوق بانوان پیدا کنید. در ادامه به دلایل موثر در ممنوعیت موتور سواری بانوان می پردازیم:
- سوار شدن بر زین دارای اقتضائاتی است که مانع حجاب کامل زنان می شود.
- سوار شدن بر زین می تواند توجه نامحرمان را به خود جلب کند.
موتور سواری بانوان در مسابقات
جالب است بدانید که ممنوعیت موتور سواری بانوان شامل مسابقات موتور سواری نمی شود. یعنی همه بانوان می توانند در پیست آزادی در کمال آرامش و به راحتی در تمرینات موتور ریس شرکت کنند و به مسابقات اعزام شوند. در این بین برخی از مراکز تهران و شهرستان ها نیز به بانوان رانندگی با موتور سیکلت را به صورت حرفه ای آموزش می دهند.
تمامی این مراکز دارای مجوزهای رسمی هستند. به همین دلیل آموزش موتور سواری به بانوان از لحاظ قانونی جرم و تخلف به حساب نمی آید.
صدور جریمه در خصوص موتور سواری بانوان!
در بسیاری از شهرها به ویژه تهران، مشهد و اصفهان بانوان بسیاری آموزش های لازم را جهت استفاده و رانندگی از موتور سیکلت را دیده اند. این افراد به صورت کاملا حرفه ای رانندگی می کنند، ولی به دلیل ممنوعیت قانونی موفق به دریافت گواهینامه نشدند. با این حال برخی از این بانوان موتور سواری می کنند.
ولی پلیس در صورت مشاهده آن ها به دلیل نداشتن گواهینامه جریمه ثبت می کند. از آن جایی که موتور سیکلت از کاربردی ترین، ارزان ترین و ساده ترین وسایل نقلیه حساب می شود، بسیاری از مردان و زنان تمایل به استفاده از آن دارند. ولی در ایران به دلیل ممنوعیت قانونی موتور سواری بانوان امکان استفاده از آن برای خانم ها وجود ندارد.
جمع بندی
در این مقاله به منع قانونی موتور سواری بانوان در ایران پرداختیم. متاسفانه در حال حاضر شرایط اخذ گواهینامه موتور سیکلت برای بانوان در ایران فراهم نشده است. اختلاف نظرات بسیاری در این زمینه وجود دارد، طرح های مختلفی ارائه شده است، ولی هیچ کدام از آن ها نتیجه ای به همراه نداشت. با توجه به افزایش فعالیت ها در این زمینه، شاید در آینده ای نه چندان دور، هدف امکان اخذ گواهینامه موتور سیکلت بانوان محقق و اجرایی شود.
